Książeczka sanepidowska: Jak ją wyrobić krok po kroku?
Praca z jedzeniem wymaga ścisłej kontroli bezpieczeństwa. Dlatego pracownicy gastronomii, a także branż związanych z produkcją i dystrybucją żywności, muszą spełnić konkretne wymagania. Powinni przejść odpowiednie badania i wyrobić sobie tzw. książeczkę sanepidowską (a właściwie orzeczenie sanitarno-epidemiologiczne). Jak to zrobić i w jaki sposób uzyskać odpowiednie dokumenty?
Chociaż w języku potocznym cały czas wykorzystuje się nazwę „książeczka sanepidowska”, tak naprawdę już w 2008 roku zastąpił ją inny dokument prawny. Aktualnie osoba pracująca z żywnością musi posiadać ważne orzeczenie do celów sanitarno-epidemiologicznych, wystawiane przez lekarza medycyny pracy. Sprawdź jakie warunki trzeba spełnić, żeby je uzyskać.
Zobacz kto może dostać kredyt dla wolnych zawodów. Jak się o niego starać?
Co musisz wiedzieć o książeczce sanepidowskiej? Kto musi ją wyrobić?
Orzeczenie sanitarno-epidemiologiczne ma za zadanie potwierdzenie, że osoba, która będzie pracowała z żywnością nie jest zakażona pałeczkami z rodzaju Salmonella i Shingella. Taki dokument muszą posiadać wszyscy, którzy wykonują prace, przy których istnieje możliwość przeniesienia takiego zakażenia. Dotyczą więc pracowników:
- na stanowiskach związanych z wytwarzaniem, pakowaniem, dystrybucją lub przechowywaniem niepopakowanej żywności i wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi oraz leków doustnych;
- na stanowiska związanych z przygotowywaniem i wydawaniem posiłków i wody przeznaczonych do spożycia przez ludzi oraz leków;
- na stanowiskach związanych z myciem naczyń i pojemników przeznaczonych na żywność, wodę lub leki.
Tego rodzaju dokument muszą posiadać również uczniowie i studenci, którzy kształcą się do wykonywania prac, przy których istnieje możliwość zakażenia tymi bakteriami.
Książeczka sanepidowska: Jak wyrobić krok po kroku?
Dostałeś właśnie pracę w gastronomii? A może dopiero się o nią starasz i chcesz już wcześniej wykonać potrzebne badania? Możesz zrobić je ze skierowaniem od swojego pracodawcy lub bez takiego skierowania. Wystarczy, że udasz się do stacji sanitarno-epidemiologicznej w Twoim mieście lub powiecie. Co robić krok po kroku, żeby otrzymać książeczkę sanepidowską?:
- Weź skierowanie na badanie od swojego pracodawcy (będzie się na nim również znajdował adres najbliższego Sanepidu). Ten krok możesz pominąć. Książeczkę sanepidowską można wyrobić również bez skierowania.
- Idź do najbliższej stacji sanitarno-epidemiologicznej i odbierz pojemniki na próbki lub zakup odpowiednie pojemniki w aptece (potrzebujesz trzech).
- Zbierz materiał (trzy próbki kału z trzech kolejnych dni) i oddaj go do badania w stacji Sanepidu.
- Czekaj na wyniki badań.
Ostatnim krokiem, który dzieli Cię od pracy w gastronomii jest spotkanie z lekarzem medycyny pracy. Kiedy będziesz miał wyniki badań, umów się do takiego specjalisty. Na podstawie analizy wyników będzie mógł wystawić ci orzeczenie sanitarno-epidemiologiczne.
Potrzebujesz dodatkowej gotówki? Sprawdź najlepsze oferty kredytów
Jak zebrać materiał do badań Sanepidu?
Wiele osób może czuć się przytłoczonych, a nawet zawstydzonych perspektywą badania próbek kału. Dlatego, żebyś nie miał żadnych problemów i nieprzyjemności z pobraniem materiału, warto najpierw dokładnie przygotować się do tego procesu. Do badania potrzebujesz trzech próbek kału z trzech następujących po sobie dni. Ważne, żeby pomiędzy pobraniem pierwszej próbki, a dostarczeniem materiału do Sanepidu nie minęło więcej niż 72 godziny. Do tego momentu musisz przechowywać szczelnie zamknięte próbki w chłodnym miejscu (najlepiej w lodówce).
W jaki sposób pobrać wymaz kału? W świeżo oddanym kale należy zanurzyć jednorazową wymazówkę i obracać nią delikatnie, a następnie zamknąć w szczelnym pojemniku z podłożem transportowym. Pamiętaj, żeby opisać każdą próbkę swoim imieniem i nazwiskiem, a także datą i godziną pobrania.
Ile trwa wyrobienie książeczki sanepidowskiej?
Wyrobienie książeczki sanepidowskiej wymaga przede wszystkim wykonania odpowiednich badań. Pobranie próbek zajmie Ci tylko trzy dni. Trochę dłużej będziesz musiał poczekać na wyniki. Zwykle zajmuje to około 1-2 tygodni. Później wystarczy już tylko udać się na wizytę do lekarza medycyny pracy. Można powiedzieć, że cały proces nie powinien trwać dłużej niż 3-4 tygodnie.
Książeczka sanepidowska: Ile kosztuje wyrobienie?
Teoretycznie koszty orzeczenia sanitarno-epidemiologicznego powinien ponosić pracodawca. Rzeczywistość bardzo często jest jednak inna. Posiadanie ważnej książeczki jest dla kandydata na stanowisko atutem, a często nawet jest z góry wymagane. Oznacza to, że pracownik/przyszły pracownik musi zrobić badanie na własną rękę i sam za nie zapłacić. Zasada jest prosta: jeżeli dostajesz od pracodawcy skierowanie na badanie – to on płaci, jeśli nie – musisz zapłacić ze swojej kieszeni.
Ile kosztuje książeczka sanepidowska? Koszt uzyskania orzeczenia zwykle waha się w 2024 roku waha się od 180 do 400 zł. Za samo badanie na nosicielstwo trzeba będzie zapłacić około 100-250 zł. Do tego dochodzi jeszcze cena badania lekarskiego u lekarza medycyny pracy, które będzie zwykle kosztowało około 80-150 zł.
Ile jest ważna książeczka sanepidowska?
Przepisy nie regulują okresu ważności orzeczenia sanitarno-epidemiologicznego. Zakłada się więc, że raz uzyskane orzeczenie jest ważne dożywotnio. Lekarz może jednak (biorąc pod uwagę swoją wiedzę i przebieg badań) wskazać termin, w którym badanie powinno być powtórzone.
Studentka dziennikarstwa i komunikacji społecznej, pasjonująca się odkrywaniem nowych tematów ze świata biznesu. Na portalu Firmowa Kasa informuje między innymi o faktoringu, finansach osobistych i strategiach rozwoju.