Jakie są rodzaje weksli? Czym się różnią?

Weksel to jedno z najpopularniejszych zabezpieczeń różnego rodzaju umów. Jednak nie każdy zdaje sobie sprawę, że pod tym pojęciem kryje się kilka różnych rodzajów tego dokumentu. Sprawdźmy jakie są rodzaje weksli i czym się od siebie różnią.

Co to jest weksel i do czego służy?

Weksle są papierami wartościowymi. Najczęściej stosuje się je jako formę zabezpieczenia wierzytelności, na przykład takich jak kredyty czy pożyczki. Jednak można je także wykorzystać jako środek obrotu finansowego lub alternatywę dla tradycyjnych środków pieniężnych, gdy nie mamy do dyspozycji gotówki. Weksel może być stosowany zarówno przez osoby prawne, jak i fizyczne. Co jednak ważne, sposób stosowania weksli regulowany jest przez prawo wekslowe.  

Można powiedzieć, że weksle stanowią pisemne wezwanie do zapłaty. Wynika to z faktu, że pomiędzy wystawcą weksla a wierzycielem wekslowym dochodzi do zawarcia umowy. A umowa ta zobowiązuje do spłacenia określonej kwoty w danym terminie. To jest właśnie istota weksla.

➡ Zamierzasz wziąć kredyt? Dowiedz się, jakie są możliwe zabezpieczenia kredytów dla firm.

Rodzaje weksli: Czym się różnią?

Wyróżniamy trzy podstawowe rodzaje dokumentów wekslowych.

• własne (sola, suchy, prosty),
• trasowane (trata, ciągniony, przekazany),
• weksle in blanco.

Przyjrzyjmy się bliżej, czym charakteryzuje się każdy rodzaj weksla.

➡ Szukasz dodatkowych środków na rozwój firmy? Sprawdź Ranking Kredytów dla firm.

Czym jest weksel własny?

Weksel własny to rodzaj papieru wartościowego, zawierającego bezwarunkowe przyrzeczenie wystawcy weksla do zapłacenia określonej sumy w danym miejscu i terminie na rzecz wierzyciela weksla. W tym przypadku mamy do czynienia z bezwarunkową odpowiedzialnością osób, które są podpisane na wekslu.

Czym jest weksel trasowany?

Weksel trasowany to papier wartościowy, zawierający skierowane przez trasanta do oznaczonej osoby bezwarunkowe polecenie zapłacenia określonej sumy w danym miejscu i terminie na rzecz wierzyciela weksla. Ta oznaczona osoba nazywana jest trasatem. W przypadku weksla trasowanego również mamy do czynienia z bezwarunkową odpowiedzialnością osób na nim podpisanych. Weksel trasowany jest pełnowartościowym papierem w obrocie od momentu, w którym to zostanie przyjęty przez trasata. Jednocześnie trasat bierze na siebie zobowiązania, których dotyczy weksel.

Czym jest weksel in blanco?  

Ciekawym rodzajem weksla jest weksel in blanco (więcej informacji na temat zabezpieczenia w postaci weksla in blanco znajdziesz tutaj). W tym przypadku weksel pozostaje celowo nieuzupełniony, najczęściej w zakresie sumy wekslowej. Co jednak ważne, pomiędzy wystawcą weksla a jego wierzycielem musi zostać podpisana dodatkowa umowa. Zawiera ona szczegółowe ustalenia związane z tym, jakie okoliczności muszą zajść, aby weksel in blanco został uzupełniony o brakujące elementy. Poza tym umowa ta reguluje, w jaki sposób weksel ten zostanie wypełniony (np. o jaką kwotę wekslową).

Taka umowa to bardzo istotny element weksla in blanco. Zabezpiecza ona osobę wystawiającą weksel przed sytuacją, w której wierzyciel weksla uzupełniłby go dowolnie i puścił w obieg. I choć uzupełnienie weksla in blanco niezgodnie z umową nie unieważnia odpowiedzialności wekslowej, to jednak ogranicza ją do granic, ustalonych na mocy tej umowy.  

Dodajmy jeszcze, że weksel in blanco staje się zwykłym wekslem, jak tylko zostanie on poprawnie uzupełniony.  

Kto może podpisać weksel?

To, kto może podpisać weksel, zależy od tego, kto go wystawił. W przypadku osoby fizycznej weksel musi zostać podpisany przez nią samą własnoręcznie. Jeśli weksel wystawia osoba prawna, to podpis powinna złożyć osoba, która tę instytucję reprezentuje, czyli na przykład prezes zarządu. Z kolei w przypadku spółek, weksel podpisywany jest przez wszystkich uczestników spółki, którzy zobowiązują się do jego spłaty.

Kiedy weksel jest ważny?

O ważności danego weksla decydują czynniki ściśle określone przez polskie prawo. Jakie zatem warunki musi spełnić weksel, aby uznano go za ważny dokument?

Przede wszystkim ważny weksel musi mieć formę pisemną. Do tego na dokumencie tym musi widnieć nazwa „weksel”. Poza tym weksel będzie ważny, gdy zostanie podpisany przez wystawcę weksla oraz osobę, która pobierze płatność, którą ten weksel zabezpiecza.

➡ Chcesz mieć pewność, że otrzymasz kredyt dla firm? Sprawdź, co wpływa na zdolność kredytową firmy i w jaki sposób można ją zwiększyć.

Jakie są zalety weksla?

Weksel jest bardzo popularnym sposobem na zabezpieczenie wierzytelności, ponieważ stanowi gwarancję ich zwrotu. Jeśli dana osoba nie reguluje swoich zobowiązań finansowych, wierzyciel może przedstawić taki weksel w sądzie. Wówczas zostanie on potraktowany jako dowód na to, że wystawca weksla lub inna osoba wskazana w tym dokumencie zaciągnęła dane zobowiązane.    

Jak widać, weksel niejedno ma imię. I choć często wykorzystywany jest jako zabezpieczenie kredytów dla firm czy pożyczek, to warto podchodzić do niego rozsądnie. Szczególnie w przypadku weksli in blanco należy szczegółowo określić, w jakich okolicznościach i w jaki sposób taki weksel może zostać uzupełniony. Tylko odpowiednia umowa pozwoli nam uniknąć ewentualnych problemów.

Anna Majewska

Przedsiębiorczyni zafascynowana światem finansów i bankowości. W wolnych chwilach uwielbia czytać powieści kryminalne oraz spędzać czas na świeżym powietrzu (najchętniej w górach!).