MLM a piramida finansowa: czym różni się legalny biznes od oszustwa?

Multi level marketing bardzo często utożsamiany jest z piramidą finansową – nielegalną działalnością, w której nowi inwestorzy finansują zyski wcześniejszych inwestorów. Nie jest to całkiem nieuzasadnione – chociaż założenia network marketingu nie mają nic wspólnego z oszustwem, zdarza się, że firmy tego typu są tak naprawdę zakamuflowanymi piramidami finansowymi. Dowiedz się co to jest marketing sieciowy i jak odróżnić legalny biznes od tak zwanego schematu Ponziego.

Multi level marketing – na czym polega?

Co to jest MLM? Marketing sieciowy, znany również jako marketing wielopoziomowy lub multi level marketing to model biznesowy, który polega na tworzeniu szerokiej sieci dystrybutorów, którzy nie tylko sprzedają produkty, ale także rekrutują nowych pracowników. Dzięki budowaniu własnej sieci sprzedaży dystrybutorzy MLM osiągają większe zyski poprzez prowizje od produktów sprzedawanych przez członków zespołu.

Jak wygląda sprzedaż w marketingu wielopoziomowym? Tego rodzaju model biznesowy opiera się na paru podstawowych założeniach.

• Produkty i usługi – firmy MLM oferują produkty lub usługi, które są następnie sprzedawane przez dystrybutorów. Mogą to być na przykład kosmetyki, suplementy diety, zdrowa żywność, produkty do pielęgnacji domu lub usługi telekomunikacyjne.
• Rekrutacja dystrybutorów – osoba zainteresowana network marketingiem może dołączyć do firmy MLM jako dystrybutor, kupując pakiet startowy lub rejestracyjny. Dystrybutorzy mają możliwość zarabiania na sprzedaży produktów oraz na rekrutowaniu nowych członków do swojej sieci.
• Budowanie sieci – Dystrybutorzy MLM starają się tworzyć swoją własną sieć sprzedaży, rekrutując innych ludzi, którzy zostaną ich podwładnymi. Zazwyczaj otrzymują prowizję od sprzedaży własnych produktów, ale również od sprzedaży generowanych przez członków ich zespołu lub sieci.
• Wielopoziomowa struktura w MLM – System wynagradzania często opiera się na hierarchicznej strukturze wielopoziomowej, gdzie wyżsi rangą dystrybutorzy otrzymują większe korzyści.

Zobacz też:

Ranking kredytów gotówkowych

Wady oraz zalety network marketingu

Multi-level marketing ma wielu przeciwników, ale też wielu zwolenników. W marketingu wielopoziomowym bardzo wiele zależy od indywidualnego zaangażowania i zdolności budowania sieci sprzedażowej. Nieświadome osoby mogą zatrudnić się w jednej z firm, która tak naprawdę stanowi przykrywkę dla piramidy finansowej. Dlatego przed podjęciem decyzji zawsze warto dokładnie zbadać i ocenić firmę, plan wynagrodzeń i zasięgnąć opinii dystrybutorów. Przedstawiamy najważniejsze plusy i minusy takiej działalności.

Jakie są zalety marketingu wielopoziomowego?

Wiele osób może zadawać sobie pytanie: czy istnieją jakieś zalety MLM? Tak! Do najważniejszych zalet marketingu sieciowego należy niezależność finansowa i możliwość budowy własnego biznesu. Oprócz tego model biznesowy MLM oferuje:

• elastyczne godziny pracy – praca w MLM charakteryzuje się elastycznym harmonogramem. Nie wymaga dostosowywania się do grafiku i pozwala ustalać własne godziny pracy.
• niski punkt wejścia – rozpoczęcie sprzedaży w marketingu wielopoziomowym jest bardzo proste.
• dodatkowe bonusy – firmy typu multi-level marketing często oferują różnego rodzaju bonusy. Często pracownikom oferowane są wycieczki i szkolenia. Dla najlepszych liderów programy marketingu wielopoziomowego zapewniają nawet samochody.

Jakie są wady systemu MLM?

Minusy tego typu działalności wynikają wprost z tego jak działa MLM. Zarabianie w marketingu sieciowym zależy przede wszystkim od indywidualnych możliwości budowania własnej sieci, ale także od miejsca, które dystrybutor zajmuje w hierarchii. Sukces w network marketingu często zależy od rozwoju i aktywności członków sieci. Jeśli członkowie w twojej linii nie osiągają sukcesu lub rezygnują, może to wpływać na twój potencjał zarobkowy. W jaki jeszcze sposób to jak działają firmy MLM wpływa na komfort pracy?

• trudności w rekrutacji – jak zbudować strukturę w MLM? Rekrutowanie nowych członków wymaga wiele pracy i wysiłku, a bez tego sukces jest właściwie niemożliwy. Nie każdy jest zainteresowany takim sposobem zarabiania pieniędzy. Nie pomagają również kontrowersje wokół MLM. Wiele osób mylnie postrzega marketing wielopoziomowy jako piramidę finansową i od razu się zniechęca.
• niskie zarobki większości uczestników – większość uczestników multi-level marketingu zarabia niewielkie sumy pieniędzy lub nie zarabia wcale. Sukces w firmie tego typu zależy od zdolności sprzedażowych i umiejętności budowania sieci, które nie każdy posiada.
• niski współczynnik zatrzymania – wielu dystrybutorów z czasem rezygnuje z działalności, co prowadzi do niskiego współczynnika zatrzymania. To może natomiast powodować ciągłą konieczność rekrutowania nowych członków, aby utrzymać aktywną sieć.
• saturacja rynku: z czasem konkurencja wewnątrz sieci staje się silna, a dystrybutorzy mają trudności ze znalezieniem nowych klientów.

Piramida finansowa a marketing wielopoziomowy

Piramida finansowa i multi-level marketing to dwa różne modele biznesowe – jeden z nich jest legalny, drugi stanowi oszustwo. Wiemy już na czym polega MLM, ale czym różni się od nielegalnej działalności?

Piramida finansowa – czym jest i dlaczego jest oszustwem?

Piramida finansowa jest nielegalnym schematem inwestycyjnym, w którym zyski uczestników opierają się głównie na rekrutowaniu nowych osób do systemu, a nie na rzeczywistej działalności gospodarczej, generowaniu zysków z inwestycji lub sprzedaży produktów lub usług. To oszustwo, które na pierwszy rzut oka może wydawać się opłacalne, ale w rzeczywistości prowadzi do strat finansowych dla większości uczestników.

Działanie piramid finansowych znacznie różni się od tego na czym polega MLM. Tego rodzaju oszustwa są uznawane za jedną z form schematów Ponziego, w których zyski wcześniejszych uczestników finansowane są przez wpłaty nowych uczestników. Oznacza to, że nowi członkowie sieci nie mogą mieć gwarancji tego, że ich inwestycja się zwróci. Taki schemat często wykorzystywany jest przez osoby, które chcą szybko się wzbogacić, wykorzystując desperację innych.

Przeczytaj też:

Czym jest piramida finansowa?

Piramida finansowa a marketing wielopoziomowy – podobieństwa i różnice

Oba te modele biznesowe mają ze sobą coś wspólnego. Zarówno w przypadku piramidy finansowej, jak i multi-level marketingu struktura firmy ma charakter piramidalny. Co to oznacza? Obie formy biznesu są zorganizowane w hierarchiczną strukturę, w której uczestnicy lub dystrybutorzy są zorganizowani w różnych poziomach.

Różnice między legalnym biznesem sieciowym a oszustwem

W przypadku piramidy finansowej, struktura firmy jest zazwyczaj jednostronna i opiera się na modelu „jeden na wierzchołku, wielu na dole”. Osoba lub grupa na szczycie rekrutuje kolejne osoby, które z kolei rekrutują kolejne, tworząc następne poziomy uczestników. Osoby działające w takim systemie muszą wpłacać do niego pieniądze, a zyski przekazywane są w górę do wyższych poziomów.

Model biznesowy MLM również charakteryzuje się strukturą piramidalną. Członkowie tego biznesu są jednak zmotywowani do sprzedaży produktów lub usług, które oferuje firma – nie tylko do rekrutowania nowych uczestników. Dystrybutorzy zarabiają co prawda na rekrutowaniu innych do swojej sieci, ale znaczną częścią ich przychodów generuje sprzedaż produktów.

Zobacz też:

Ranking firm faktoringowych

Piramida finansowa w marketingu sieciowym – jak rozpoznać oszustwo?

Nie wiedząc jak działają firmy MLM możemy łatwo znaleźć się w nieprzyjemnej sytuacji. Zdarza się, że firmy wykorzystują ten model biznesowy jako przykrywkę dla nielegalnej działalności. Określenie piramida finansowa w marketingu sieciowym świetnie oddaje tego rodzaju sytuacje.

Oto kilka sygnałów, które pozwolą ci ustalić czy firma określająca swoje działania mianem multi level marketingu prowadzi nielegalną działalność:

1. Skupienie na rekrutacji bez produktów lub usług: głównym celem działania marketingu wielopoziomowego jako piramidy jest skupienie się na rekrutowaniu nowych uczestników, a nie na rzeczywistej sprzedaży produktów lub usług. Jeśli firma kładzie nacisk na rekrutację, a brak jest jasnego produktu lub usługi, na której opiera się działalność, może to być znak ostrzegawczy.
2. Wysokie koszty wstępne: Zakamuflowane piramidy finansowe często wymagają od uczestników wysokich opłat za dołączenie do programu lub zakupienie pakietu startowego. Te opłaty mogą być zbyt duże w stosunku do wartości oferowanych produktów lub szkoleń.
3. Przesadne obietnice zysków: jeśli nie wiemy jak działa MLM łatwo skusić się na obietnice ogromnych zysków finansowych w krótkim czasie i bez większego wysiłku. Multi-level marketing w rzeczywistości wymaga sporego wkładu pracy, więc jeśli oferta brzmi zbyt pięknie, aby była prawdziwa, warto zachować ostrożność.
4. Prowizje głównie od rekrutacji: W zakamuflowanej piramidzie finansowej uczestnicy zarabiają głównie na rekrutowaniu nowych członków, a nie na rzeczywistej sprzedaży produktów lub usług. To oznacza, że większość zysków pochodzi od wpłat nowych uczestników.
5. Brak rzeczywistych produktów w obiegu: Jeśli większość produktów lub usług firmy nie trafia na rynek zewnętrzny, ale używają ich tylko uczestnicy sieci, może to wskazywać na ukrytą piramidę finansową.

Pamiętaj, że w przypadku legalnego biznesu to przede wszystkim sprzedaż MLM przyczynia się do zysku. Żeby rozpoznać oszustwo należy dokładnie zbadać firmę, jej produkty i usługi i sprawdzić ich wartość rynkową, a także zapytać o plan wynagrodzeń. Programy MLM nie są z założenia czymś złym, są legalnym biznesem. Jednak żeby zarabianie w marketingu sieciowym było dla ciebie w pełni bezpieczne, warto przed podpisanie umowy firmą tego typu skontaktować się z prawnikiem. Unikniesz wtedy potencjalnych strat finansowych.

Julia Walczak

Studentka dziennikarstwa i komunikacji społecznej, pasjonująca się odkrywaniem nowych tematów ze świata biznesu. Na portalu Firmowa Kasa informuje między innymi o faktoringu, finansach osobistych i strategiach rozwoju.